รู้จัก คาบูกิ (Kabuki) : ละครโบราณสุดอลังการของญี่ปุ่น คืออะไร?

 

คาบูกิ (Kabuki) คือ ศิลปะการแสดงของญี่ปุ่นโบราณ มีประวัติยาวนานกว่า 400 ปีตั้งแต่สมัยเอโดะ ได้รับการยกย่องจากยูเนสโกให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของญี่ปุ่น

ละครคาบูกิประกอบด้วย ดนตรี การเต้นรำ และการแสดง ผู้แสดงเป็นชายล้วน แต่งหน้าฉูดฉาด แต่งกายอลังการ แสดงอย่างคล่องแคล่วสนุกสนาน เรื่องราวที่นำมาเล่นคาบูกิมีหลากหลาย เช่น เรื่องย้อนยุค ซามูไร วีรบุรุษ ความรัก โศกนาฏกรรม ซึ่งมักดัดแปลงมาจากวรรณกรรมชื่อดัง

ประวัติของคาบูกิ

กล่าวกันว่าคาบูกิถือกำเนิดในช่วงต้นเอโดะ มีที่มาจากการแสดงของหญิงสาวชื่อว่า อิซุโมะโนะ โอคุนิ โดยเธอได้แต่งเป็นผู้ชาย แต่งกายฉูดฉาดและเต้นรำแปลกตาจนได้รับความนิยม คาบูกิในช่วงแรกจึงใช้นักแสดงเป็นผู้หญิงทั้งหมด แต่ต่อมาเกิดข่าวฉาวเรื่องโสเภณี จึงกำหนดให้ผู้แสดงเป็นผู้ชายเท่านั้น โดยมีชื่อเรียกว่า อนนะงาตะ (Onnagata)

เอกลักษณ์ของคาบูกิ

ต่างจากละครโนห์ที่เป็นการแสดงชั้นสูง คาบูกิเป็นการแสดงละครสำหรับชาวบ้านทั่วไป จึงเป็นการแสดงที่สนุกสนาน ตื่นเต้นเร้าใจ เรื่องราวที่นำมาเล่นได้แก่ เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ ตำนานซามูไรหรือวีรบุรุษ เรื่องราวในชีวิตของชาวบ้าน เช่น ความรัก เรื่องเศร้า หรือเหตุการณ์บ้านเมืองในตอนนั้น เป็นต้น ปัจจุบันมีการประยุกต์เอาการ์ตูนหรือเรื่องราวใหม่ๆ มาเล่นด้วย

สเน่ห์ของการแสดงคาบูกิคือการบรรเลงดนตรีสด บทพูดและร้องที่ทรงพลัง การร่ายรำที่อ่อนช้อยแม้เป็นผู้ชาย และการแสดงสีหน้าท่าทางอย่างเกินจริง

การแต่งหน้าและการแต่งตัว

คาบูกินั้นจะเน้นความฉูดฉาดอลังการ มีเอกลักษณ์ที่การแต่งหน้านักแสดงที่เรียกว่า คุมาโดริ (Kumadori) โดยจะทาหน้าเป็นสีขาวและวาดลวดลาย ซึ่งแบ่งสีออกเป็น สีแดงคือฝ่ายดี สีฟ้าคือฝ่ายร้าย สีน้ำตาลคือตัวละครที่ไม่ใช่มนุษย์ นอกจากนี้ยังใส่วิกผมและสวมชุดหรูหราสวยงาม

โรงละครคาบูกิและเวที

โรงละครคาบูกิจะตกแต่งอย่างสวยงาม มีฉากอลังการ จุดเด่นของเวทีคาบูกิได้แก่เวทีที่สามารถหมุนเปลี่ยนฉากได้ทันทีหรือที่เรียกว่า มาวาริบุไต นอกจากนี้ยังมีฮานามิจิหรือทางเดินที่เชื่อมจากเวทีไปถึงที่นั่งผู้ชม ทำให้เกิดความตื่นเต้นเมื่อนักแสดงปรากฏตัวออกมา

ใครสนใจชมคาบูกิ สามารถไปชมได้ที่ โรงละครคาบูกิซะ (Kabukiza Theatre) อยู่ที่ย่านกินซ่าในโตเกียว ซึ่งมีการแสดงทุกวันตลอดทั้งปี หรือที่โรงละครแห่งชาติ (National Theatre) ในโตเกียว นอกจากนี้ยังมีโรงละครอีกหลายแห่งทั่วญี่ปุ่นให้ไปชมกัน